Tài sản tham nhũng phải bị thu hồi, tịch thu

Thu hồi tài sản có nguồn gốc tham nhũng và tịch thu tài sản do tham nhũng mà có là hoạt  động quan trọng và là thước đo hiệu quả của công tác đấu tranh chống tham nhũng. Thu hồi tài sản tham nhũng giúp khắc phục hậu quả nguy hiểm cho xã hội của hành vi tham nhũng; trả lại nguồn lực cho đất nước, hạn chế, triệt tiêu mục đích kinh tế của hành vi tham nhũng.

 

(BNCTW) - Sáng ngày 05-02-2015, tại Hà Nội, Ban Nội chính Trung ương phối hợp với Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tổ chức Hội thảo “Thu hồi tài sản tham nhũng- Thực tiễn Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế” nhằm lấy ý kiến đóng góp vào kết quả nghiên cứu chuyên đề về thu hồi tài sản tham nhũng do Ban Nội chính Trung ương chủ trì thực hiện dưới sự hỗ trợ của Chương trình Viện trợ - Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia. 

 

Tham dự Hội thảo có các chuyên gia phản biện độc lập, đại biểu đến từ các cơ quan Ủy ban Kiểm tra Trung ương, Kiểm toán Nhà nước, Bộ Tư pháp, Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Công ty tư vấn quản lý OCD (đại diện nhà tài trợ giám sát việc thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu)…

 

Qua thảo luận, các ý kiến đều thống nhất cao rằng bên cạnh việc quan tâm đến mức độ nghiêm minh của hình phạt đối với các bị can, bị cáo và các biện pháp xử lý khác đối với người có hành vi tham nhũng, xã hội cũng đòi hỏi các cơ quan có thẩm quyền phải tích cực áp dụng các biện pháp thu hồi tài sản tham nhũng để trả về cho chủ sở hữu hợp pháp hoặc sung công quỹ Nhà nước. Nếu làm tốt được việc này sẽ có ý nghĩa lớn ở các phương diện: (1) làm giảm động cơ thu lợi bất chính từ hành vi tham nhũng; (2) giúp các cơ quan chức năng truy tìm, phong tỏa, kê biên tài sản cất giấu, phương tiện của người tham nhũng; (3) tạo điều kiện để phát hiện ra các mạng lưới tội phạm phức tạp, thu thập thêm bằng chứng về hoạt động phạm tội; (4) lợi ích, tài sản tham nhũng bị tịch thu là hình thức tước đoạt lợi ích, phương tiện mà kẻ tham nhũng có thể tái đầu tư vào các hành vi phạm tội tiếp theo, phòng ngừa tội phạm tiếp diễn; (5) thu được lợi ích bị chiếm đoạt để Nhà nước tái đầu tư vào phát triển kinh tế- xã hội… Do vậy, việc nghiên cứu chuyên đề về thu hồi tài sản tham nhũng là thiết thực cả từ phương diện nhận thức và thực tiễn, góp phần tham mưu cho Đảng lãnh đạo và góp phần hoàn thiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng.  

 

Hội thảo đánh giá cao kết quả nghiên cứu ở các nội dung: nghiên cứu lý luận, nhận thức về tài sản tham nhũng; thu hồi tài sản tham nhũng; hệ thống hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về thu hồi tài sản tham nhũng; đánh giá thực tiễn thu hồi tài sản tham nhũng qua hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền; tổng hợp, vận dụng kinh nghiệm quốc tế và kinh nghiệm nước ngoài về thu hồi tài sản tham nhũng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam; từ đó đề xuất được nhiều giải pháp có giá trị, sát thực tiễn, có tính khả thi và kịp thời.

 

Nhiều ý kiến gợi mở một số nội dung cần được nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh sửa cho phù hợp hơn, như: nhận diện đầy đủ hơn về hành vi tham nhũng với bản chất tham nhũng là khuyết tật vốn có của quyền lực (quyền lực chính trị, quyền lực hành chính, quyền lực kinh tế), từ đó chỉ ra mối liên hệ giữa hành vi tham nhũng với tài sản tham nhũng; luận giải đầy đủ hơn về tính khả thi của các biện pháp thu hồi tài sản tham nhũng, nhất là thu hồi tài sản tham nhũng không qua hoạt động tố tụng tư pháp; thu hồi tài sản tham nhũng trong lĩnh vực tư; thu hồi tài sản tham nhũng do người có chức vụ, quyền hạn không chứng minh được tài sản tăng thêm; làm rõ hơn tài sản thu về do thực hiện hình phạt bổ sung “phạt tiền” có phải là tài sản tham nhũng không; rút kinh nghiệm từ thực tiễn Việt Nam và tham khảo kinh nghiệm nước ngoài để từ đó đề ra chính sách hình sự đối với tài sản tham nhũng trong tình hình hiện nay để thu hồi cao nhất tài sản tham nhũng./.